Erbo-de-l'esquilènci
Asperula cynanchica subsp. cynanchica
Rubiaceae
Noms en français : Aspérule à l'esquinancie, Herbe à l'esquinancie.
Descripcioun :L'erbo-de-l'esquilènci es uno planto proun coumuno, mai pas toujour bèn couneigudo, que trachis dins li tepiero seco de colo e de mountagno. Li lòngui tijo, carrado e primo, porton d'inflourejado de poulìdi flour roso emé un long tube. Li fueio d'en bas soun verticilado alor que li di ramo d'en aut soun óupousado.
Usanço :Ero uno erbo couneigudo pèr sougna l'esquilènci, valènt-à-dire li poustèmo (acamp) di gaio dóu còu (amidalo).
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : verticilado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Asperula
Famiho : Rubiaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Tepiero seco
- Roucaio
- Paret
- Champ
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurimediterranenco
Ref. sc. : Asperula cynanchica subsp. cynanchica L., 1753
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753